تفاوت UV_A و UV_B در بليچينگ
مقايسه كلي اشعه UV_A و اشعه UV_B
هم اشعه UV_A و هم اشعه UV_B پرتوهاي فرابنفشي هستند كه مي‌توانند مواد را سفيد كنند. ايمپلنت دندان در رشت با اين حال، اين دو اشعه داراي طول موج‌ها و خواص گوناگوني هستند كه بر قدرت سفيد كنندگي آنها تأثير مي‌گذارد. اشعه UV_A داراي طول موج بيشتري نسبت به اشعه UV_B است و مي‌تواند به عمق بيشتري نفوذ كند. اين اشعه همچنين علت پيري و آسيب رسيدن به DNA سلول‌هاي پوستي نيز بشمار مي‌آيد. در بليچينگ دندان، اشعه UV_A نسبت به اشعه UV_B اثربخشي كمتري دارد. علت اين امر اين است كه اشعه UV_A توسط مواد زيادي جذب مي‌شود. در نتيجه تغيير رنگ يا تخريب قابل توجهي ايجاد نمي‌كند.
اشعه UV_B طول موج كوتاه‌تر و انرژي بيشتري نسبت به اشعه UV_A دارد. اين اشعه با آسيب رساندن به DNA در سلول‌هاي پوست مي‌تواند باعث آفتاب سوختگي پوست و سرطان شود. در بليچينگ دندان، اشعه UV_B از اشعه UV_A موثرتر عمل مي‌كند. زيرا توسط بسياري از رنگدانه‌ها و رنگ‌ها جذب مي‌شود و باعث شكسته شدن و محو شدن آنها مي‌گردد. اشعه UV_B همچنين مي‌تواند در صورت قرار گرفتن بيش از حد به مواد زيرين آسيب برساند و منجر به شكنندگي و زرد شدن دندان شود.
اشعه UV_A چيست و چه كاربردي در دندانپزشكي دارد؟
اشعه UV-A طولاني‌ترين طول موج را در طيف فرابنفش دارد كه از ۳۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر متغير است. در دندانپزشكي، اشعه UV-A در فرآيند پخت مواد دنداني با نور كيور شده، مانند مواد ترميم كننده رزين كامپوزيت، سيلانت‌هاي پيت و فيشور و عوامل باندينگ ارتودنسي استفاده مي‌شود. نور اشعه UV-A يك فتو ابتدايي را در ماده فعال مي‌كند، كه سپس يك واكنش زنجيره‌اي را آغاز مي‌كند. اين واكنش باعث سخت شدن و سفت شدن مواد مي‌شود. اين فرآيند به عنوان فوتوپليمريزاسيون شناخته مي‌شود و براي ايجاد ترميم‌هاي دنداني قوي و بادوام ضروري است. نور اشعه UV-A همچنين در كلينيك‌هاي دندانپزشكي براي ضدعفوني سطوح و ابزارهاي دندانپزشكي استفاده مي‌شود.
نحوه عملكرد اشعه UV-A در بليچينگ
اشعه UV-A نوعي فرابنفش است كه مي‌تواند در فرآيندهاي بليچينگ دندان به همراه ژل حاوي پراكسيد هيدروژن استفاده شود. ژل بليچينگ روي دندان‌ها زده مي‌شود و سپس از نور اشعه UV-A براي فعال كردن پراكسيد هيدروژن استفاده مي‌شود كه به اكسيژن و آب تجزيه مي‌شود و باعث مي‌شود لكه از روي دندان پاك شود. سپس اكسيژن به سفيد شدن دندان‌ها كمك مي‌كند، در حالي كه آب توسط بافت دندان جذب مي‌شود.
با اين حال، توجه به اين نكته مهم است كه قرار گرفتن در معرض اشعه UV-A نيز مي‌تواند براي پوست و چشم مضر باشد، بنابراين استفاده از تجهيزات حفاظتي مناسب در حين انجام بليچينگ ضروري است.
اشعه UV_ B چيست و چه كاربردي در دندانپزشكي دارد؟
اشعه UV_B نوعي اشعه فرابنفش با دامنه طول موج ۲۸۰- ۳۲۰ نانومتر است. اين اشعه معمولا با ايجاد آفتاب سوختگي و ساير آسيب‌هاي پوستي همراه است، اما در دندانپزشكي نيز كاربرد دارد. از اشعه UV_B مي‌توان براي درمان مواد دنداني مانند كامپوزيت‌ها و سيلانت‌ها استفاده كرد. هنگامي‌كه اين مواد در معرض نور اشعه UV_B قرار مي‌گيرند، يك واكنش شيميايي به نام پليمريزاسيون نوري پديد مي‌آورند كه باعث سخت شدن و چسبيدن مواد به سطح دندان مي‌گردد. اين فرآيند دندانپزشكان را قادر مي‌سازد تا با سرعت بيشتر و به طور موثرتري دندان‌هاي آسيب ديده يا پوسيده را بدون زمان خشك شدن طولاني، ترميم كنند.
از اشعه UV_B مي‌توان براي ضدعفوني تجهيزات و سطوح دندانپزشكي نيز استفاده كرد. مطالعات نشان داده‌اند كه اشعه UV_B براي از بين بردن باكتري‌ها، ويروس‌ها و قارچ‌ها موثر است و آن را به ابزاري مفيد براي كنترل عفونت در مطب‌هاي دندانپزشكي تبديل مي‌كرده است. به طور كلي، اشعه UV_B كاربردهاي متعددي در دندانپزشكي دارد، از روش‌هاي ترميمي گرفته تا پروتكل‌هاي كنترل عفونت، همگي را مي‌توان به اشعه UV_B سپرد.
نحوه عملكرد UV-B در بليچينگ
اشعه UV-B معمولا براي بليچينگ دندان كار نمي‌كند. در عوض، بليچينگ دندان معمولا از پراكسيد هيدروژن يا پراكسيد كارباميد براي نفوذ به دندان و از بين بردن لكه‌ها استفاده مي‌كند. اشعه UV-B ممكن است همراه با اين درمان‌ها براي تسريع واكنش شيميايي و افزايش فرآيند سفيد كردن استفاده شود. نور پراكسيد را فعال مي‌كند و باعث شكسته شدن آن و نفوذ به ميناي دندان مي‌شود و باعث آزاد شدن مولكول‌هاي لكه شده و دندان‌هاي سفيدتري ايجاد مي‌كند.
با اين حال، مطالعات نشان داده است كه استفاده از اشعه UV-B در بليچينگ دندان ممكن است به ميناي دندان آسيب برساند و در نتيجه معمولا در روش‌هاي بليچينگ دندان استفاده نمي‌شود.
عملكرد كلي اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي
از متداول‌ترين موارد استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي مي‌توان به پخت مواد كامپوزيت دندان اشاره كرد. كامپوزيت‌هاي دنداني موادي به رنگ دندان هستند كه براي پركردن حفره‌ها، چسباندن روكش‌ها يا چسباندن دندان‌ها، يا ترميم دندان‌هاي شكسته يا بريده استفاده مي‌شوند. نورهاي فرابنفش طول موج خاصي از نور ساطع مي‌كنند كه عامل پخت را در كامپوزيت‌هاي دنداني فعال مي‌كند، كه ماده را سخت مي‌كند و به دندان مي‌چسبد.
اشعه ماوراء بنفش در دندانپزشكي معمولا براي ضد عفوني و استريل كردن تجهيزات و ابزارهاي دندانپزشكي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. نور UV داراي خواص ضد ميكروبي بوده و مي‌تواند باكتري‌ها، قارچ‌ها و ويروس‌ها را از بين ببرد. كلينيك‌هاي دندانپزشكي از اشعه UV يا ماوراء بنفش براي ضد عفوني سطوح، هوا و آب در محل خود استفاده مي‌كنند.
يكي ديگر از كاربردهاي نوظهور اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي در تشخيص پوسيدگي دندان است. اشعه UV يا ماوراء بنفش اين توانايي را دارد كه مراحل اوليه پوسيدگي را كه با چشم غير مسلح قابل مشاهده نيست، تشخيص دهد. ميناي دندان و بافت عاج در زير نور UV يا ماوراء بنفش، فلورسنس متفاوتي دارند. همين نكته باعث مي‌شود تا تشخيص نواحي پوسيده كه نياز به درمان هستند براي دندانپزشكان آسان‌تر شود.
با اين وجود، قرار گرفتن بيش از حد در معرض اشعه UV يا ماوراء بنفش ممكن است هم براي متخصصان دندانپزشكي و هم براي بيماران ضرر داشته باشد. قرار گرفتن طولاني مدت در معرض نور UV به پوست و چشم آسيب مي‌رساند و خطر ابتلا به سرطان پوست و آب مرواريد چشم را افزايش خواهد داد. كلينيك‌هاي دندانپزشكي بايد اقدامات احتياطي را براي محدود كردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش در طول كار انجام دهند و اطمينان حاصل كنند كه تجهيزات آنها با مقررات ايمني مطابقت دارد.
مزايا و معايب استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي
به دليل اينكه اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي كاربردهاي گوناگوني دارد، مزايا و معايب مختلفي نيز دربر خواهد داشت. در اين بخش از مقاله به بررسي مزايا و معايب استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي خواهيم پرداخت.
مزايا:
- سريع و كارآمد: استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي يك فرآيند سريع و كارآمد است. اين اشعه به دندانپزشكان كمك مي‌كند تا به سرعت حفره‌هاي دنداني، عفونت‌ها و ساير مشكلات دهان را تشخيص دهند.
- دقت بيشتر: استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش با برجسته كردن بخش‌هايي از دندان كه به بيشترين توجه نياز دارند، دقت تشخيص بيماري را افزايش مي‌دهد.
- جلوگيري از مشكلات دهان: اشعه UV يا ماوراء بنفش را مي‌توان با ضدعفوني كردن دهان با هدف جلوگيري از مشكلات دهاني مانند حفره و التهاب لثه استفاده كرد.
- قيمت ارزان: استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي در مقايسه با ساير ابزارهاي تشخيصي مانند اشعه ايكس، يك گزينه ارزان قيمت است.
معايب:
- قرار گرفتن در معرض اشعه: قرار گرفتن طولاني مدت در معرض اشعه UV يا ماوراء بنفش ممكن است منجر به جهش و آسيب به سلول‌ها شود كه خطر ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد.
- نفوذ محدود: اشعه UV يا ماوراء بنفش نمي‌تواند از طريق ميناي دندان نفوذ كند، به اين معني كه فقط براي تشخيص سطحي مي‌توان از آن استفاده كرد.
- آسيب به چشم: استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش مي‌تواند باعث آسيب و سوزش چشم بيمار و دندانپزشك شود.
- موارد مثبت كاذب: استفاده از اشعه UV يا ماوراء بنفش در دندانپزشكي مي‌تواند منجر به نتايج مثبت كاذب شود كه مي‌تواند باعث درمان و هزينه غيرضروري گردد.
برچسب: ،